Authentiek; word je dat of ben je dat al? In de basis ben je helemaal jezelf als je geboren wordt. Om autonoom en authentiek te worden, heb je een ontwikkeling nodig. Je bent in die ontwikkeling afhankelijk van jouw ouders en verzorgers die, als het goed is, zorgdragen voor jouw levensbehoeften. Ze beschermen en leren je daarin ook om te gaan met (heftige) emoties als pijn en verlies in een taal die jij begrijpt. Daarmee leggen ze een gezonde basis om emoties en pijn te kunnen verwerken en te leren begrijpen waarom sommige dingen in het leven gebeuren en hoe jij je daar toe verhoudt.
Vrijwel alle ouders hebben de intentie om de beste zorg te geven aan hun kinderen, ze te beschermen en ze zo veilig mogelijk op te laten groeien tot zelfstandige volwassen mensen. Er is dus meestal geen sprake van opzet als dat niet helemaal lukt. Enerzijds kan een trauma, onveilige hechting of bijvoorbeeld een negatief zelfbeeld van een of beide ouders een rol spelen in de basis die ze jou als kind mee geven. Anderzijds kan het zijn dat jij op jonge leeftijd geconfronteerd wordt met ernstig bedreigende situaties zoals oorlog of misbruik waarmee je je eigen overlevingsstrategie ontwikkelt.
Afdrijven van je eigen authentieke zelf
Ondanks dat je authentiek geboren wordt, kunnen er dus meerdere aanleidingen zijn dat je je gaat aanpassen aan de wereld, jouw omgeving, een situatie of aan de mensen waarvan je afhankelijk bent. En daarmee afdrijft van je authentieke zelf. We noemen dat een “overlevingsstrategie” waarbij je leert om te overleven in een situatie die voor jou onveilig voelt en waarin jouw emoties en gevoelens van ondergeschikt belang zijn.
Omdat dit proces vaak al op jonge leeftijd in gang wordt gezet, zijn de middelen die je tot je beschikking hebt nog maar beperkt. Je hebt nog niet de macht, de kracht of de hersencapaciteit om de onveilige situatie waarin je je bevindt het hoofd te bieden en dus gaat je “systeem” doen wat het kan om toch te overleven. Je vervalt in een (onbewust) systeem van freeze, fight of flight. Je keert je in jezelf, sluit je af, je zet het op een schreeuwen of je probeert je ontworstelen aan de situatie. Vaak worden deze reacties door ouders die zelf onveilig gehecht zijn geïnterpreteerd als “lastig”, “tegendraads” of zelfs “manipulatief” waardoor er een vicieuze cirkel kan ontstaan.
In deze overlevingsstrategie ontwikkel je als kind gedachten en overtuigingen. Bijvoorbeeld “ik moet alles zelf doen”, “ik word niet gehoord of gezien”, “ik ben lastig”, “ik ben teveel” enzovoort. Al deze processen bij elkaar zorgen ervoor dat je een patroon ontwikkelt dat inslijt. Omdat het als een deel van jezelf voelt “zo ben ik nu eenmaal” heb je de neiging om je eigen authenticiteit te beoordelen vanuit dit perspectief. Ook als je al lang volwassen bent en hele andere mogelijkheden hebt om vergelijkbare situaties het hoofd te bieden.
Wordt jouw authenticiteit overvleugeld door je overlevingsstrategie?
Signalen dat er sprake kan zijn van een overlevingsstrategie:
- Je schaamt je voor je eigen gevoelens.
- Je functioneert op de “automatische piloot”; je mist enthousiasme en passie.
- Gekwetste gevoelens in relaties die niet verwerkt of uitgesproken (kunnen) worden.
- Je durft geen keuzes te maken.
- Door mogelijke onveilige hechting ervaar je een gevoel van eenzaamheid in relaties; je mist verbinding.
- Je spreekt je niet uit over je eigen behoeftes.
- Je zegt regelmatig negatieve dingen tegen jezelf (dat kun je niet, dat ben je niet waard, dat lukt jou toch niet, je bent lastig).
- Je hebt bevestiging nodig van anderen.
- Je bent afhankelijk van erkenning van anderen.
- Je ervaart een grote angst voor de toekomst.
- Angst belemmert je om je dromen waar te maken.
Als je vanuit de patronen leeft die je hebt geleerd om te overleven, zul je je eigen capaciteiten, talenten en passie wellicht nooit ontdekken of benutten. En dat zijn nu net vaak de zaken die een belangrijke bijdrage leveren aan levenslust, het vinden van de zin van je eigen bestaan en het gevoel en de moed hebben om je eigen koers in het leven te bepalen (voor zover je daar invloed op hebt). Met je eigen authenticiteit, die niet overvleugeld wordt door jouw overlevingsstrategie, ben je in staat om:
- Jouw eigen gevoelens serieus te nemen, ze te verwerken en er naar te handelen.
- Je eigen leven vorm te geven; meer autonomie.
- Voor jezelf te zorgen en tegelijk te vertrouwen op de mensen die je lief hebt.
- Verbindende relaties aan te gaan waarin er ruimte is voor jouw eigenheid en die van de ander. Je kunt en mag jezelf zijn.
- Geloof in jezelf en een realistische kijk op de invloed die je hebt op je eigen leven.
- De beste versie van jezelf te leven, te waarderen en lief te hebben.
Wil jij je eigen authenticiteit onderzoeken?
Heb je vragen over je eigen authenticiteit of herken je patronen in je relatie waarvan je je afvraagt in hoeverre jij jezelf kunt zijn in relaties? Bel of mail mij gerust voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dan kunnen we samen onderzoeken hoe ik je zou kunnen ondersteunen om jezelf te zijn en blijven in relaties en je opnieuw kennis kunt maken met jouw authentieke “ik”.
In de basis ben je helemaal jezelf als je geboren wordt
